Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği, yalnızca kanuni bir gereklilik değil; aynı zamanda kurumsal sürdürülebilirliğin temel şartlarından biridir. İşverenler için işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirme zorunluluğu, çalışanların sağlığını korurken işletmenin güvenli çalışma şartlarını garanti altına alır. Bu yükümlülük, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile tüm sektörleri kapsayan çerçevede düzenlenmiştir.
Yöntem Akademi olarak bu yazıda, işletmelerin en sık sorduğu soruyu netleştiriyoruz: “Hangi işyerleri işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı bulundurmak zorundadır?”
Bu içeriğin amacı yalnızca mevzuatı açıklamak değil; işverenlerin doğru adımları güvenle atmasını sağlamak ve süreci en hızlı şekilde yönetmek için kapsamlı bir rehber sunmaktır.
Bu giriş aynı zamanda satış hunisinin farkındalık aşamasını destekler: İşveren önce problemin boyutunu anlar, ardından profesyonel çözüme yönelir.
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin temel amacı, çalışanları risklerden korumak ve iş kazalarının önüne geçmektir. İşyerlerinde işyeri hekimi ile iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi, yalnızca tehlike sınıfına göre değil; işletmenin sürdürülebilirliğini korumak ve yasal yaptırımlardan kaçınmak için de zorunlu hale gelmiştir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre işverenler, çalışanların sağlığını korumakla yükümlüdür ve bu yükümlülüğün doğru şekilde yerine getirilebilmesi için profesyonel İSG kadrosunun görevlendirilmesi şarttır.
Bu ekip;
risk değerlendirmesinin yapılması,
acil durum planlarının oluşturulması,
çalışanların sağlık gözetimi,
periyodik eğitimlerin verilmesi,
saha kontrolleri ve raporlama gibi kritik süreçleri yürütür.
Bu zorunluluğun temel nedeni, işletmelerin güvenli bir çalışma ortamı oluşturması ve çalışanların fiziksel–psikolojik sağlıklarının korunmasıdır.
Yöntem Akademi, uzun yıllara dayanan iş güvenliği deneyimiyle işletmelerin mevzuata tam uyumluluk sağlamasını kolaylaştırır. Kurumun hedefi yalnızca yasal zorunlulukları yerine getirmek değil; işverenlerin güvenli ve verimli bir çalışma kültürünü sistematik şekilde oluşturmasına destek olmaktır. Bu yaklaşım aynı zamanda marka konumlandırmasını güçlendirir ve içerik boyunca verilecek diğer hizmet sayfalarına yapılacak dahili bağlantıların temelini oluşturur.
İlginizi Çekebilir: OSGB Zorunlu mu?
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre çalışanı olan tüm işyerleri, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı fark etmeksizin işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirmek zorundadır. Yani uygulama yalnızca sanayi işletmelerini değil; ofislerden mağazalara, atölyelerden hizmet sektörüne kadar tüm işyerlerini kapsar.
Bu zorunluluğun kapsamı, işyerinin tehlike sınıfına göre belirlenen süreler ve görev yetkileriyle şekillenir. Aşağıda hangi işletmelerin hangi şartlarda yükümlü olduğu detaylı şekilde açıklanmıştır.
(Muhasebe büroları, mağazalar, ofisler, marketler, eğitim kurumları vb.)
Az tehlikeli işyerlerinde çalışanlar düşük risk grubunda olsa da işverenin hekim ve uzman görevlendirme sorumluluğu aynen geçerlidir. Bu işletmelerde görev yapan iş güvenliği uzmanı C sınıfı, işyeri hekimi ise işyeri hekimliği sertifikalı hekim olmak zorundadır.
Görevlendirme süresi çalışan sayısına göre belirlenir ve düzenli periyotlarla hizmet verilmesi zorunludur.
(Fabrikalar, atölyeler, tekstil üretimi, mobilya üretimi, gıda üretim tesisleri vb.)
Tehlikeli sınıftaki işletmelerde risk seviyesi arttığı için uzmanının B sınıfı, hekimin ise düzenli saha kontrolleri yapabilecek donanımda olması zorunludur. Denetimlerde en çok sorgulanan alanlardan biri, uzman ve hekimin görevlendirme sürelerine uyulup uyulmadığıdır.
Bu işyerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurmamak, yüksek idari para cezalarına yol açar.
(Metal işleme, inşaat, ağır sanayi, kimya, maden vb.)
Çok tehlikeli sınıfa giren işletmelerde riskler doğrudan can güvenliğini etkilediği için işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi en sıkı denetlenen alanlardan biridir.
Bu işletmelerde uzman A sınıfı, hekim ise kapsamlı saha deneyimine sahip olmalıdır. Ayrıca saha denetimleri periyodik olarak yapılmalı ve raporlanmalıdır. Yöntem Akademi olarak özellikle bu işletmelerde İSG süreçlerinin hızlı ve eksiksiz yürütülmesi için profesyonel kadrolarla hizmet verilir.
Bu bölüm, Google’da en çok aranan sorulardan biridir:
“1 çalışanım var, işyeri hekimi gerekli mi?” “50’den az çalışanı olan işyerlerinde uzman zorunlu mu?”
Cevap nettir: Çalışanı olan her işletme, çalışan sayısı ne olursa olsun bu zorunluluğa tabidir. Yalnızca görevlendirme süreleri azalır.
Özel sektör ve kamu kurumlarında durum aynıdır; ancak bazı istisnalar (çalışan sayısına göre destek uygulamaları vb.) süreci etkileyebilir.
Modern iş modelleri artık yalnızca tek bir lokasyonda çalışmıyor. Bu nedenle şu işletmeler de yükümlülüğe dahildir:
Ev-ofis çalışanları
Uzaktan çalışan personel
Saha ekipleri
Dağıtık operasyon yapan firmalar
Bu çalışanlar sigortalı olarak listelendikleri sürece, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı hizmetlerine dahil edilir. Çoğu rakip bu noktayı açıklamadığı için bu bölüm, içerikte otorite farkı yaratan detaylı anlatım niteliğindedir.
İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirme süreci, işverenlerin ilk etapta karmaşık gördüğü konulardan biridir. Ancak süreç aslında dört temel adımda tamamlanır ve doğru danışmanlıkla oldukça hızlı ilerler. İşverenin mevzuata uyum sağlaması, ilgili sözleşmelerin hazırlanması ve sistemde tanımlamaların yapılmasıyla süreç resmi olarak başlar.
Her işletme önce NACE kodu üzerinden tehlike sınıfına ayrılır. Bu sınıflandırma, hangi uzmanlık seviyesine ihtiyaç olduğunu belirler. Tehlike sınıfı hatalı seçilirse hem risk analizleri hem de görevlendirme süreçleri mevzuata aykırı olur.
Bu nedenle tehlike sınıfı belirleme aşamasında profesyonel destek almak en doğru adımdır.
İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı işe başladıktan sonra İSG-KÂTİP üzerinden görevlendirme sözleşmeleri yapılır.
Bu sözleşme olmadan uzman ya da hekim, kanunen görevli sayılmaz. Yöntem Akademi, bu süreci işveren adına online olarak tamamlayarak tüm evrak hazırlığını üstlenir.
Görevlendirme onaylandıktan sonra süreç hızla ilerler:
İşyerindeki tüm risklerin analiz edilmesi
Acil durum planlarının hazırlanması
Sağlık gözetimi planlaması
Ortam ölçümleri için gerekli yönlendirmeler
Çalışanların ilk bilgilendirme eğitimlerinin planlanması
Bu aşamada işyeri hekimi ve uzman, işletmenin ihtiyaçlarına göre özel bir çalışma planı çıkarır.
Mevzuata göre hekim ve uzman, işyerinin tehlike sınıfına göre belirlenen periyotlarda saha ziyaretleri gerçekleştirmek zorundadır.
Her ziyaret sonrası şu süreçler raporlanır:
Tespit edilen uygunsuzluklar
Alınması gereken önlemler
Eğitimlerin takvimi
Sağlık muayeneleri
Olası risklerin güncellenmesi
Bu düzenli raporlama sistemi, hem işletmenin güvenliğini güçlendirir hem de denetimlerde ciddi avantaj sağlar.
Yöntem Akademi olarak bu süreci işveren adına uçtan uca yöneterek, mevzuata tam uyumluluk sağlanmasını kolaylaştırır. Kurumun uzman kadrosu, işletmenin tehlike sınıfına göre en doğru uzmanlık seviyesini belirler ve görevlendirmeleri eksiksiz tamamlar. Bu yaklaşım, içerik boyunca marka konumlandırmasını güçlendiren dönüşüm odaklı dilin temelini oluşturur.
İlginizi Çekebilir: İş Güvenliği Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi yalnızca yasal bir yükümlülük değildir; aynı zamanda işverenler için operasyonel verimliliği yükselten, çalışan memnuniyetini artıran ve işletmenin sürdürülebilirliğini güçlendiren kritik bir yatırımdır. Doğru bir İSG ekibiyle çalışan işyerlerinin denetim süreçlerinde daha az sorun yaşadığı, iş kazası oranlarının düştüğü ve çalışan bağlılığının yükseldiği bilinir.
Bu nedenle uzman ve hekim görevlendirmek, uzun vadede işletmenin hem maliyetlerini azaltır hem de çalışma kültürünü iyileştirir.
İşyeri hekimi, çalışanların sağlık durumunu düzenli olarak takip eder.
Bu süreç;
işe giriş sağlık muayeneleri,
periyodik sağlık kontrolleri,
işitme–solunum testleri,
meslek hastalığı risk analizi
gibi önemli aşamaları kapsar.
Bu kontrollerin düzenli yapılması, işletmenin hem insan kaynağını korur hem de SGK nezdindeki sorumluluklarını azaltır.
İş güvenliği uzmanının düzenli saha denetimleri, uygunsuzlukların erken tespit edilmesini sağlar.
Bu sayede:
İş kazaları ciddi oranda azalır,
Maddi kayıpların önüne geçilir,
İş duruşları en aza iner,
Sigorta prim maliyetleri düşer.
Bu kazanımlar özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için kritik öneme sahiptir.
Mevzuata uyum sağlamayan işletmeler yüksek idari para cezalarıyla karşılaşır.
İSG uzmanı ve hekim bulundurmak:
Denetimlerde eksiksiz uyum sağlar,
Ceza riskini ortadan kaldırır,
İşverenin hukuki olarak korunmasına yardımcı olur.
Bu noktada Yöntem Akademi’nin profesyonel yaklaşımı, işletmenin denetim süreçlerini kolaylaştırır.
Güvenli ve sağlıklı çalışma ortamı, çalışanların motivasyonunu doğrudan etkiler.
Risklerin azaltıldığı, sağlık gözetiminin yapıldığı işletmelerde:
Devamsızlık oranları düşer,
Çalışan bağlılığı yükselir,
İşveren markası güçlenir,
İş gücü devir hızı azalır.
Bu sonuçlar, özellikle rekabetçi sektörlerde kurumsal sürdürülebilirliğin en önemli unsurlarıdır.
Uzman ve hekim tarafından hazırlanan düzenli saha raporları:
İşletmenin mevcut durumunu objektif şekilde gösterir,
Risklerin ve çözüm önerilerinin net bir listesini sunar,
İşverenin karar alma sürecini kolaylaştırır.
Bu raporlar, işletmenin dış paydaşlarına ve denetim makamlarına karşı da güçlü bir referans niteliği taşır.
Yöntem Akademi, tüm bu avantajları işverenin sürdürülebilirlik hedefleriyle birleştirerek kapsamlı İSG çözümleri sunar. Profesyonel yaklaşım, içerik boyunca markayı uzman konumuna taşıyarak dönüşüm oranını artıran temel unsurlardan biridir.
İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirme zorunluluğu, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında açık bir yükümlülüktür. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi, işverenin hem hukuki hem de mali sorumluluklarını ağırlaştırır. Denetimlerde en sık karşılaşılan cezalardan biri de uzman ve hekim görevlendirilmemiş olmasıdır.
İşverenin bu sorumluluğu yerine getirmemesi durumunda uygulanacak yaptırımlar her yıl güncellenen idari para cezaları kapsamında değerlendirilir ve işletmenin tehlike sınıfına göre artış gösterebilir.
İş güvenliği uzmanı görevlendirmemek
İşyeri hekimi görevlendirmemek
İSG-KÂTİP üzerinden sözleşme yapmamak
Düzenli saha ziyaretlerinin yapılmaması
Sağlık gözetimi eksiklikleri
Risk değerlendirmesi ve acil durum planlarının olmaması
Bu eksiklikler, tehlike sınıfına göre tekrar eden aylık cezalar şeklinde uygulanır ve işletmenin büyüklüğüne göre çok yüksek seviyelere ulaşabilir.
Görevlendirme yapılmayan her ay için ayrı ceza uygulanır. Denetimlerde sadece uzman veya hekim eksikliği değil, aynı zamanda:
eğitimlerin verilmemiş olması,
sağlık muayenelerinin yapılmaması,
saha kontrollerinin yapılmaması,
raporlamaların eksik olması gibi ek yükümlülükler de ayrıca değerlendirilir.
Bu nedenle görevlendirme yapılmaması, kısa sürede birikimli bir maliyet yükü oluşturabilir.
Uzman ve hekim görevlendirmemiş işletmelerde yaşanan bir iş kazasında:
işverenin hukuki sorumluluğu artar,
SGK tarafından rücu davaları açılabilir,
savcılık soruşturmaları başlatılabilir,
"kusur oranı" yüksek çıkar,
tazminat yükümlülükleri artar.
Bu durum yalnızca mali bir risk değil; aynı zamanda marka itibarını olumsuz etkileyen kritik bir süreçtir.
Denetimlerde uygunsuzluk tespit edilmesi, özellikle hizmet, üretim ve kamu ile iş yapan firmalarda:
sözleşme iptallerine,
teklif reddine,
marka güvenilirliğinin sarsılmasına yol açabilir. Kurumsal firmalarda İSG uyumsuzluğu, kalite yönetim süreçlerinin zayıf olduğuna işaret eder.
Yöntem Akademi olarak işletmelerin cezalarla karşılaşmasını engellemek için tüm mevzuat yükümlülüklerini eksiksiz yerine getiren, şeffaf raporlama sürecine sahip profesyonel bir İSG sistemi kurulmasını sağlarız. Bu yaklaşım, işverenin hem hukuki hem de finansal risklerini ortadan kaldırırken, içeriğin genelinde hedeflenen marka konumlandırmasını pekiştirir.
İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirme sürecinin hatasız, hızlı ve mevzuata uygun şekilde ilerlemesi için işverenin profesyonel bir danışmanla çalışması büyük avantaj sağlar. Yöntem Akademi, tüm bu süreci işletme adına üstlenerek işverenlerin zaman kaybetmeden mevzuata uyum sağlamasını mümkün hâle getirir.
Kurumun deneyimli uzman kadrosu ve dijitalleşmiş süreç yönetimi, hem küçük ölçekli işyerleri için hem de çok lokasyonlu işletmeler için kesintisiz bir çözüm sunar.
Yöntem Akademi bünyesinde yer alan A, B ve C sınıfı iş güvenliği uzmanları; işletmenin tehlike sınıfına göre en doğru uzmanlık seviyesini sağlar.
Uzman ekibin yaklaşımı:
sahadaki riskleri hızlı analiz etmek,
doğru önlemleri belirlemek,
işverenin operasyonel akışını bozmadan süreci yönetmek
üzerine kuruludur.
Bu yöntem, işletmenin güvenli bir çalışma kültürü oluşturmasına doğrudan katkı sağlar.
İşyeri hekimi görevlendirmesi yalnızca zorunluluk değildir; çalışanların düzenli sağlık gözetimi için temel gerekliliktir.
Yöntem Akademi, işyeri hekimi hizmeti kapsamında:
işe giriş sağlık muayeneleri,
periyodik kontroller,
ortam koşullarına uygun sağlık takip planları,
saha incelemeleri ve raporlama gibi süreçleri eksiksiz yürütür.
Bu yaklaşım, çalışan sağlığının korunmasını garanti altına alır.
Yöntem Akademi, işveren adına tüm resmi işlemleri tamamlayarak bürokratik yükü tamamen ortadan kaldırır:
İSG-KÂTİP sözleşmeleri
Risk değerlendirmesi
Acil durum eylem planları
Sağlık muayeneleri
Zorunlu eğitimler
Yıllık çalışma planı
Yıllık değerlendirme raporu
Bu süreçlerin tamamı işletmenin denetimlerde eksiksiz görünmesini sağlar.
Yöntem Akademi’nin hizmet yapısı, işverenin İSG süreçlerini hızlıca düzene sokacak şekilde tasarlanmıştır.
Kurum;
ilk gün içinde ön analiz yapar,
gerekli uzman ve hekimi atar,
ilk saha planlamasını oluşturur,
işvereni tüm süreç boyunca bilgilendirir,
dijital raporlama sistemiyle şeffaflık sunar.
Bu yaklaşım, içerikte hedeflenen dönüşüm optimizasyonunu destekler: İşveren “Nasıl yaparım?” sorusundan çıkar, “Hemen yaptırmalıyım” aşamasına geçer.
Mevzuata %100 uyum garantisi
Denetimlerde eksiksiz dokümantasyon
Deneyimli uzman ve hekim kadrosu
KOBİ ve büyük ölçekli işletmelere özel modeller
Uygun maliyetli ve hızlı çözüm seçenekleri
Süreç boyunca profesyonel danışmanlık
Bu bölüm aynı zamanda “güven veren marka konumlandırması”nın tam merkezidir.
İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı bulundurma zorunluluğu, işverenlerin sorumlulukları arasında kritik bir yer tutar. Tehlike sınıfı, çalışan sayısı veya sektör fark etmeksizin tüm işyerlerinin bu yükümlülüğü yerine getirmesi hem çalışan sağlığı hem de işletmenin sürdürülebilirliği için zorunludur. Bu süreç yalnızca mevzuat gereği değil; aynı zamanda iş kazalarının önlenmesi, çalışan verimliliğinin artırılması ve marka itibarının güçlenmesi açısından da büyük önem taşır.
Doğru bir İSG yönetim modeli, işletmenin risklerini azaltırken denetimlerde karşılaşılabilecek cezaların önüne geçer. Bu nedenle işletmelerin profesyonel bir ekip ile çalışması, hem operasyonel yükü hafifletir hem de mevzuata tam uyum sağlar.
Yöntem Akademi, uzman kadrosu ve modern süreç yönetimiyle işverenlerin İSG yükümlülüklerini eksiksiz şekilde yerine getirmesi için kapsamlı çözümler sunar. Tehlike sınıfı belirlemeden İSG-KÂTİP sözleşmelerine, sağlık muayenelerinden saha denetimlerine kadar tüm adımlar profesyonelce yönetilir. Böylece işverenler, zaman kaybetmeden güvenli bir çalışma ortamı oluşturabilir ve yasal gereklilikleri sorunsuz bir şekilde yerine getirebilir.
Bu yaklaşım, işletmelerin yalnızca bugünkü ihtiyaçlarını değil; gelecekteki büyüme hedeflerini de destekleyen güçlü bir iş güvenliği altyapısı sağlar.
Kaç çalışan olunca işyeri hekimi zorunlu?
Çalışanı olan tüm işyerlerinde işyeri hekimi görevlendirilmesi zorunludur. Çalışan sayısı yalnızca hekim hizmet süresini etkiler; yükümlülüğü ortadan kaldırmaz. Ev-ofis, kısmi süreli veya saha çalışanları da bu kapsama dahildir.
Kaç çalışan olunca iş güvenliği uzmanı zorunlu?
Bir işyerinde en az bir çalışan varsa iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi gerekir. Uzmanlık sınıfı (A-B-C) işyerinin tehlike sınıfına göre belirlenir. 50’den az çalışanı olan işyerleri de bu zorunluluğa dahildir.
1 çalışanı olan işyerlerinde uzman ve hekim gerekir mi?
Evet. Bir sigortalı çalışanı olan tüm işyerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi zorunludur. Bu durum bürolar, mağazalar, küçük işletmeler, freelancer + çalışan modelleri için de geçerlidir.
Kamu kurumlarında yükümlülük var mı?
Kamu kurumları da 6331 sayılı kanun kapsamındadır. Uzman ve hekim görevlendirilmesi, özel sektörde olduğu gibi kamu işyerlerinde de zorunludur. Görevlendirmeler İSG-KÂTİP üzerinden yapılır.
OSGB mi yoksa bireysel uzman mı tercih edilmeli?
Karar, işletmenin büyüklüğü ve tehlike sınıfına göre değişir. OSGB’ler (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi), işverenin tüm süreci tek merkezden yönetmesini sağlar. Bireysel uzman tercihinde evrak, koordinasyon ve kontrol işverenin üzerindedir. Yöntem Akademi her iki modelde de profesyonel yönlendirme sağlar.
Uzman ile hekim aynı kişi olabilir mi?
Hayır. Kanuna göre işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı tamamen farklı uzmanlık alanlarıdır. Aynı kişinin iki görevi aynı anda üstlenmesi mümkün değildir.
Ev-ofis çalışanları hesaba katılır mı?
Evet. Uzaktan çalışan personel de sigortalı olduğu sürece İSG kapsamına dahildir. Bu nedenle uzman ve hekim görevlendirilmesi zorunludur.
Görevlendirme yapmazsam ne olur?
Her ay tekrarlayan idari para cezaları uygulanır.
Denetimlerde ağır uygunsuzluk raporu düzenlenir.
İş kazası durumunda kusur oranı yükselir ve tazminat yükümlülükleri artar.
SGK tarafından rücu davaları açılabilir.
İşveren markası ve sözleşmeli müşteri ilişkileri zarar görebilir.
Bu nedenle işletmelerin süreci geciktirmeden mevzuata uyum sağlaması gerekir.