Eğitim kurumlarında iş sağlığı ve güvenliği, sadece mevzuat gerekliliği değil; öğrencilerin, öğretmenlerin ve çalışanların güvenliğini doğrudan etkileyen kritik bir yönetim sürecidir. Okullar, kreşler, anaokulları ve kolejler; çocukların günün büyük bölümünü geçirdiği, hareketin yoğun olduğu ve farklı tehlikelerin aynı anda bir araya geldiği özel alanlardır. Bu nedenle İSG süreçleri, sıradan bir işyerine kıyasla çok daha kapsamlı ve çocuk odaklı yürütülmelidir.
Yöntem Akademi olarak eğitim kurumlarına yönelik hizmetlerde, mevzuat uyumu ile saha gerçeklerini birleştirerek okul güvenliğini bütüncül bir bakışla ele alıyoruz. Risk analizleri, acil durum planları, tatbikatlar, İSG eğitimleri ve sağlık hizmetleri tamamen okul türüne, öğrenci yaş grubuna ve fiziki yapıya göre özel olarak planlanmaktadır. Böylece hem yasal zorunluluklar eksiksiz yerine getirilir hem de kurumların velilere karşı güvenilirlik algısı güçlenir.
Okullar ve kreşler, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında “işyeri” olarak değerlendirilir. Dolayısıyla bu kurumların tamamı devlet okulları, özel okullar, anaokulları, kreşler, etüt merkezleri ve kolejlere kadar İSG hizmeti almakla yükümlüdür.
Eğitim kurumlarında İSG’nin zorunlu olmasının başlıca nedenleri şunlardır:
Çocukların savunmasız ve risklere duyarlı olması
Okul ortamlarında fiziksel risklerin çok çeşitli olması (merdivenler, laboratuvarlar, spor salonları, oyun alanları, yemekhane, taşımalı servis vb.)
Öğretmen ve çalışan sağlığının korunması
Velilerin beklentileri ve kurumsal imaj gereklilikleri
Denetimlerde yüksek yaptırım riski (ilçe milli eğitim müdürlükleri, iş müfettişleri, itfaiye denetimleri vb.)
Eğitim kurumları için İSG, sadece “zorunlu evrak tamamlama” değil; kurumun geleceğini, öğrenci güvenliğini ve velilere karşı sorumluluğunu doğrudan ilgilendiren bir yönetim sürecidir.
Yöntem Akademi olarak eğitim kurumlarında uygulanan yükümlülükleri standart değil, kurumun türüne göre özelleştirilmiş şekilde planlıyoruz. Bu bölümde hizmet kapsamını detaylı şekilde aktararak otorite oluşturuyoruz.
Okullar ve kreşler, öğrenci yoğunluğu sebebiyle sağlık hizmetlerinin sürekliliğini sağlamak zorundadır. İşyeri hekimi, periyodik muayeneleri, sağlık gözetimlerini, hijyen takibini ve çalışan sağlık dosyalarını yürütür.
Okul içi ve dışı tüm risklerin analiz edilmesi, düzenli saha kontrolleri, kaza sebeplerinin araştırılması ve güvenlik önlemlerinin planlanması uzman tarafından gerçekleştirilir.
Öğrenci sayısına ve tehlike sınıfına göre DSP desteği istenebilir. Kreş gibi bakım alanlarında bu ihtiyaç daha sık ortaya çıkar.
Okulun dönemlik ihtiyaçlarına göre özel hazırlanır:
Bir yıl boyunca yapılan tüm İSG çalışmalarının kurumsal bir rapor hâline getirilmesi ve yönetime sunulması zorunludur.
Okullarda en detaylandırılması gereken konulardan biridir. Öğrenci yaş grupları değiştikçe risk seviyesi de değişir.
Acil durum planı hizmetimiz hakkında ayrıntılı bilgi almak için tıklayın.
Özellikle atölye ve laboratuvar bulunan okullarda hayati öneme sahiptir.
Personelin rolüne göre zorunlu eğitim çeşitleri belirlenir. Kreşlerde çocuk güvenliği eğitimi ayrıca planlanmalıdır.
Okullar ve kreşler, farklı yaş gruplarının aynı anda bulunduğu, sürekli hareketin olduğu ve çok çeşitli faaliyet alanlarını barındıran yapılar olduğu için risk analizi süreci diğer işyerlerine göre daha detaylı yürütülmelidir. Yöntem Akademi olarak eğitim kurumlarına özel geliştirdiğimiz checklist'ler ve çocuk odaklı yöntemlerle risk analizini hem mevzuata hem de saha gerçeklerine uygun şekilde hazırlıyoruz.
Risk analizi çalışması şu aşamalardan oluşur:
Eğitim kurumlarında fiziksel tehlikeler en sık karşılaşılan risk grubudur.
Bu bölümde özel olarak kontrol edilen alanlar:
Kaygan zeminler ve merdiven güvenliği
Çocuk kapı koruyucuları ve köşe koruyucuların uygunluğu
Oyun alanlarında çarpma-düşme riskleri
Sınıf içi düzen ve sıkışıklık kaynaklı riskler
Bahçe ve avlu güvenliği
Tuvalet ve lavabolarda kayma/yaralanma riskleri
Pencere ve balkon güvenlik önlemleri
Bu tür fiziksel riskler özellikle kreş ve anaokullarında önceliklidir çünkü öğrencilerin yaş grubu küçük ve refleksleri sınırlıdır.
Risk analizi hizmetlerimiz hakkında ayrıntılı bilgi almak için tıklayın.
Okullarda temizlik maddeleri, atölye kimyasalları, laboratuvar malzemeleri ve yemekhane kaynaklı riskler değerlendirilir.
Kreşlerde temizlik maddelerine erişim riskleri
Kimyasal maddelerin kilitli alanlarda saklanıp saklanmadığı
Laboratuvar kimyasallarının öğrenci erişimine karşı korunması
Gıda kaynaklı biyolojik riskler (yemekhane, süt dağıtımı vb.)
Hijyen standartlarının izlenmesi
Bu alan rakiplerin genellikle yüzeysel bıraktığı bir başlıktır. Yöntem Akademi burada çok yönlü kontrol sistemi uygular.
Eğitim kurumlarında öğretmenler ve personel yoğun iş temposuna sahiptir. Bu nedenle psikososyal risk değerlendirmesi önemlidir.
Öğretmenlerin iş yükü ve stres düzeyi
Kreş çalışanlarının duygusal tükenmişlik riski
Veli–öğretmen iletişim kaynaklı baskılar
Mobbing ve iletişim problemleri
Psikososyal risk analizi, eğitim kurumlarında çalışan sağlığının korunması için kritik bir unsurdur.
Fen laboratuvarı, müzik odası, marangoz/metal atölyeleri veya bilişim sınıfları olan okullarda özel risk grupları incelenir:
Elektrik tesisatı güvenliği
Laboratuvar ekipmanlarının konumu
Kimyasal depolama alanları
Alet kullanımına yönelik kural setleri
Öğrencilerin yanlış kullanım kaynaklı tehlikeler
Laboratuvarlar düzenli aralıklarla uzman tarafından tekrar değerlendirilmelidir.
Eğitim kurumlarında yangın riski çok yönlüdür. Bu nedenle analiz detaylı yapılır.
Yangın söndürme cihazlarının sayısı ve yerleşimi
Acil çıkış kapılarının erişilebilirliği
Elektrik panolarının uygunluğu
Yangın dolapları ve hortumların kontrolü
Toplanma alanının planlanması
Engelli öğrenciler için özel çıkış stratejisi
Okullarda yangın tahliye senaryosu öğrenci yaşlarına göre farklılaştırılmalıdır.
Türkiye’de en sık ihmal edilen alanlardan biridir ve velilerin en hassas olduğu noktadır.
Okul servislerinin dur-kalk noktaları
Trafik yoğunluğu kaynaklı riskler
Öğrenci indirme-bindirme güvenliği
Servis personelinin eğitim düzeyi
Rehber personelin zorunluluğu
Kemer kullanım denetimleri
Bu bölüm, velilere yönelik kurumsal güvenlik dosyalarında büyük fark yaratır.
Acil durum planı, okulun fiziki yapısına, öğrenci sayısına, çalışan sayısına ve tehlike alanlarına göre özel olarak oluşturulur. Yöntem Akademi, tahliye senaryolarını yaş gruplarına göre farklılaştırarak hazırlayan az sayıda kuruluştan biridir.
Yaş grupları için farklı çıkış hızları hesaplanır
Engelli öğrenciler için özel rota belirlenir
Asansör kullanımının yasak olduğuna dair yönlendirmeler yapılır
Kör noktalar ve dar koridorlar özellikle analiz edilir
Toplanma alanının okulun kapasitesine uygun olması zorunludur. Acil çıkış kapılarından mesafe, trafik yoğunluğu ve bina riskleri değerlendirilerek belirlenir.
Yangın ekibi
Tahliye ekibi
İlkyardım ekibi
Arama–Kurtarma ekibi
Bu ekiplerin görevlendirme formları, eğitimleri ve yıllık değerlendirme planları hazırlanır.
Okullarda tatbikat yılda en az bir kez zorunludur. Kreşlerde ise tatbikat uygulamaları daha hassas planlanır; çocukların panik yaşamaması için yöntemler özel olarak belirlenir.
Okullarda acil durum planında şu senaryolar mutlaka bulunmalıdır:
Yangın
Deprem
Kimyasal dökülme (laboratuvarlar için)
Şiddet ve güvenlik ihlalleri
Elektrik kaynaklı riskler
Eğitim kurumları, personelin görev tanımına ve risk grubuna göre çeşitli eğitimleri düzenli olarak almakla yükümlüdür. Bu eğitimler hem yasal zorunluluktur hem de öğrencilerin güvenliğini doğrudan etkileyen süreçlerdir. Yöntem Akademi bu eğitimleri kurum içinde veya kurum dışında planlayarak yıllık eğitim takvimi çerçevesinde yürütmektedir.
Tüm çalışanların alması zorunlu olan temel İSG eğitimi;
Genel iş sağlığı ve güvenliği kuralları
Çalışma ortamındaki tehlikeler
Okullara özel risk türleri
Kaza önleme prensipleri
Acil durum davranışları başlıklarını içerir. Eğitim içeriği kreş, anaokulu ve okul alanlarına göre uyarlanır.
Milli Eğitim kurumlarında yeterli sayıda “Sertifikalı İlkyardımcı” bulundurmak yasal zorunluluktur. Bu nedenle ilk yardım eğitimi, okulların en kritik eğitim başlıklarından biridir.
İlk yardım eğitimi;
Temel yaşam desteği
Solunum yolu tıkanmaları
Kanamalar, yanıklar, kırıklar
Çocuklara özel müdahale yöntemleri
Oyun alanı yaralanmaları
Şok ve bilinç kaybı durumları gibi tüm hayati konuları kapsar. Eğitim sonrasında Sağlık Bakanlığı onaylı sınav yapılarak personelin sertifikalandırılması sağlanır.
İlk yardım eğitimi hakkında detaylı bilgi için bize ulaşabilirsiniz.
Okullarda yangın riskinin çok yönlü olması nedeniyle çalışanların yangınla mücadele eğitimi alması zorunludur.
Eğitim kapsamında:
Yangın türleri
Müdahale yöntemleri
Söndürücülerin kullanımı
Bina tahliye stratejileri
Toplanma alanı yönetimi
Tatbikat uygulaması yer alır.
Yıllık tatbikat raporu, müfettiş denetimlerinde en çok talep edilen evraklardan biridir.
Bu eğitim, 0–6 yaş arası çocuklarla çalışan personel için özelleştirilmiştir.
Kapsamında:
Çocuk davranışlarının risk analizi
Oyun alanı güvenliği
Beslenme ve hijyen kuralları
Uyku odası güvenliği
Kazalardan korunma yöntemleri
Acil durumlarda çocukların sakin yönetimi bulunur. Kreşler için bu eğitim hem yasal hem de kalite standartları açısından gereklidir.
Okula yeni alınan her çalışan, göreve başlamadan önce oryantasyon eğitiminden geçmelidir. Bu eğitimde:
Okulun acil çıkış planı
Tahliye yolları
Çocuk güvenliği prosedürleri
Yangın ve acil durum kuralları
İş kazası bildirimi süreçleri aktarılarak kişinin adaptasyonu sağlanır.
Eğitim kurumlarının ihtiyaçları standart bir işyerinden farklıdır. Bu nedenle Yöntem Akademi, tamamen eğitim kurumlarına özel bir İSG modeli uygulamaktadır.
Bu paketin kapsamı aşağıdaki gibidir:
Okulun büyüklüğüne ve öğrenci sayısına göre oluşturulan aylık veya haftalık ziyaret planlarıyla saha kontrolleri, fiziki incelemeler ve mevzuat uyumu düzenli olarak sağlanır.
Riskler sadece çalışanlara göre değil, öğrencilerin yaş grupları ve davranış özelliklerine göre analiz edilir. Bu Yöntem Akademi’nin en güçlü farklarından biridir.
Tüm eğitimler ve tatbikatlar yıllık plana göre düzenlenir. Her işlem dijital olarak raporlanır ve yönetime sunulur.
Yangın, deprem, kimyasal sızıntı ve özel durum tatbikatları kurumun yapısına göre planlanır. Tatbikat sonrası değerlendirme raporu hazırlanır.
İlçe milli eğitim, itfaiye ve iş müfettişi denetimlerine hazırlık desteği verilir. Eksik evraklar, düzeltici faaliyetler ve kontrol listeleri oluşturulur.
Yöntem Akademi’nin eğitim kurumlarına sunduğu en özel hizmetlerden biri de velilere sunulabilir İSG güvenlik dosyasıdır. Bu belge, okulun güvenlik süreçlerini velilere profesyonel bir formatla anlatır ve kurumun güvenilirliğini güçlendirir.
Eğitim kurumlarında iş sağlığı ve güvenliği, hem öğrencilerin hem de çalışanların güvenliğini koruyan, aynı zamanda kurumun prestijini güçlendiren kritik bir süreçtir. Yöntem Akademi olarak okullar ve kreşler için geliştirdiğimiz özel İSG modeli ile tüm süreci mevzuata uygun, şeffaf ve sürdürülebilir şekilde yönetiyoruz.
Aşağıdaki avantajlarla hizmet sunuyoruz:
Çocuk güvenliği odaklı risk analizi
Denetimlere tam uyum
Dijital raporlama sistemi
Düzenli uzman/hekim ziyaretleri
Yıllık eğitim ve tatbikat planlaması
Kuruma özel hizmet modeli
Size özel teklif almak için bize ulaşabilirsiniz
Okullar ve kreşler için iş güvenliği hizmeti zorunlu mudur?
Evet. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereği tüm eğitim kurumları—devlet okulları, özel okullar, kreşler, anaokulları, kolejler ve kurs merkezleri—İSG hizmeti almak zorundadır. Öğrencilerin güvenliği açısından bu zorunluluk hayati önem taşır.
Kreşlerde hangi İSG belgeleri zorunludur?
Kreşler için risk analizi, acil durum planı, tatbikat raporları, yıllık eğitim planı, çalışan eğitim katılım belgeleri, sağlık raporları, çalışan sağlık dosyaları ve İSG profesyonelleri görevlendirme belgeleri bulunmalıdır. Ayrıca çocuk güvenliği eğitimleri özel olarak planlanmalıdır.
Okullarda yıllık eğitimler kaç saat olmalıdır?
Eğitim kurumlarının tehlike sınıfına göre çalışanların yıllık eğitim saatleri belirlenir:
Az tehlikeli kurumlar → en az 8 saat
Tehlikeli kurumlar → en az 12 saat Bu süre okulda çalışan tüm personele uygulanmak zorundadır.
Tatbikatlar yılda kaç kez yapılması gerekir?
Tüm eğitim kurumlarında yılda en az bir kez yangın tatbikatı yapılması zorunludur. Deprem ve özel durum tatbikatları ise okulun fiziki yapısına ve öğrenci kapasitesine göre ek olarak planlanabilir.
Okul servisleri iş güvenliği kapsamına girer mi?
Evet. Öğrenci servisleri okulun risk analizi içinde değerlendirilir. Servis araçları, dur-kalk noktaları, rehber personel bulunması ve kemer kullanım denetimi İSG hizmetinin bir parçasıdır.
İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirmek tüm okullarda zorunlu mu?
Evet. Tüm eğitim kurumlarında uzman ve hekim görevlendirmesi yapılmalıdır. Okulun tehlike sınıfı ve çalışan sayısı görevlendirme sürelerini belirler.
Kreş ve anaokullarında çocuk güvenliği eğitimi zorunlu mu?
Mevzuatta açık bir zorunluluk olarak geçmese de Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve İlçe Milli Eğitim birimleri tarafından denetimlerde talep edilen kritik bir gerekliliktir. Ayrıca kalite standartlarının olmazsa olmazıdır.
Acil durum planı okul türüne göre değişir mi?
Evet. Kreşlerde tahliye süreleri, öğrenci davranışları ve panik yönetimi çok farklıdır. Bu nedenle acil durum planı okul türüne göre özel olarak hazırlanmalıdır.