İSG ve Önleyici Tedbirler

Aslında çevremizde rastladığımız bedensel özürlü (uzuv kayıpları) vatandaşlarımızın çok önemli bir kısmının iş kazaları sonucu sakatlanmış olan vatandaşlarımız olduğunu, yine hasta yatağında iyileşmeyi bekleyen birçok hastamız ve pek anlam veremediğimiz halde ani bir hastalık sonucu yaşamını yitiren insanlarımızın önemi bir kısmının, fark etmeden yakalanmış oldukları meslek hastalıkları sonucu hayatını kaybetmekte olduklarını söyleyebiliriz.

Özellikle meslek hastalıkları, iş kazaları gibi sonuçları hemen görülmeyen, etki ve sonuçları, uzun yıllar boyunca maruz kalınan sağlıksız çalışma ortamları (zararlı kimyasallar, biyolojik etkenler, zararlı ışımalar vb.) ertesinde yıllar sonra ortaya çıkabilen bir olgudur.

Ne yazık ki meslek hastalığı konusunda; meslek hastalığına yol açan etkenler ortadan kaldırılmadığı, yani önleyici tedbirler alınmadığı taktirde geri dönüşü mümkün olmayan sonuçlar ortaya çıkmaktadır.

İş kazalarında olduğu gibi, meslek hastalıklarında da çare, ortaya çıktıktan sonra tedavi değil, oluşmadan önce gerekli tedbirleri almak, sebepleri ortadan kaldırmaktır.

Yılda yaşanan on milyonlarca iş kazası, meslek hastalığı ve bunların neticesinde ortaya çıkan milyonlarca can kaybı gerçeğinin yanında;

Bu iş kazalarından %98’ inin, meslek hastalıklarının da tamamının (%100) önlenebilir olduğu gerçeği, yanı başımızda duran çarpıcı bir gerçek olmanın ötesinde vazgeçilmez bir görev ve sorumluluktur da.

Devlet, İşveren, Çalışan, Sivil Toplum Kuruluşları ve toplumu tüm kesimlerinin içerisinde yer alacağı, kararlı ve uzun soluklu bir seferberlik ile, Türkiye’ nin çalışma barışını da güçlendirecek biçimde; İş Sağlığı ve Güvenliği alanında alınacak yol, İnsani, Toplumsal, Ekonomik göstergelerde diğer Dünya ülkelerinin önüne geçeceği bir fırsat alanı olarak da önümüzde durmaktadır.

Tarafların Mutabakatı

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile birlikte, taraflar da belirginleştirilmiş, tüm taraflara çeşitli ödev ve yükümlülükler getirilmiştir.

İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarının anlamlı ve sürekli biçimde düşüş göstermesi, bilindiği üzere;

- Yaşam süresi ve kalitesinin artması,
- Ülkemizin ve bireylerin ekonomisinin gelişmesi,
- Çalışma barışı ve toplum huzuru,
- Ülkemizin Dünya nezdindeki prestijinin daha da yükselmesi,

Gibi birçok alanda olumlu parametrelerin yükselişe geçmesini beraberinde getirecektir.

Fakat bu iyileşme sürecinin anlamlı ve kalıcı hale gelebilmesi için 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu yalnızca iyi bir başlangıç olmakla beraber, tüm tarafların mutabakatını ve uzun süreli birlikte çalışmalarını gerektirmektedir.

Devlet, İşverenler, Çalışanlar, İş Güvenliği Uzmanları, İşyeri Hekimleri, OSGB’ ler, STK’ lar gibi temel bileşenlerin her birinin, öncelikle kendi üzerlerine düşen sorumluluk ve yasal yükümlülüklerini çok iyi kavramış, özümsemiş olmaları şarttır.

İstekli, kararlı yaklaşım ve kapsamlı yasal altyapısı ile iyi bir başlangıç olmasına rağmen, henüz olgunlaşma döneminin başında olan İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetimi süreçleri özellikle İşveren Eğitimleri ile desteklenmelidir.

İşverenlerimizin, yasal sorumlulukları, yükümlülükleri, olumsuz durumlarda karşılaşabilecekleri ticari, maddi, hukuki olumsuzlukların yanında, İSG süreçlerini sahiplenmeleri durumunda kazanacakları ticari itibar, marka değeri, çalışan bağlılığı, personel sirkülasyonunda yaşanacak azalma, üretim/hizmet kalitesinde yaşanacak artış gibi faktörlerin de farkında olmaları sağlanmalıdır.

Ülkemizin İş Sağlığı ve Güvenliği alanında başarıya ulaşmasını sağlayacak bir diğer önemli faktör de, özellikle Çok Tehlikeli ve Tehlikeli sınıf iş kolunda çalışan iş gücünün “alaylı” olmaktan çıkartılıp, Mesleki Eğitimler ile profesyonelleştirilmesi, mesleğinde ehil, bilinçli iş gücü niteliğine dönüştürülmesidir.

Ayrıca devlet organlarınca ceza sistemi yanında, etkili bir ödüllendirme sistemi de kurarak, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim süreçlerinde başarılı sonuçlar sergileyen işletmelere çeşitli avantajlar (vergi avantajları, prim avantajları, teşvik avantajları, ihale önceliği vb.) sağlaması İSG seferberliğine katılımı teşvik edecektir.